Trên các hệ thống tương tự UNIX, quản lý quyền truy cập dựa trên Nguyên Tắc Kiểm Soát Truy Cập Tự Nguyện (DAC), cho phép mỗi người dùng có quyền và quyền truy cập riêng cho các tệp và thư mục. Điều này đặc biệt quan trọng trên Linux, nơi mà các tệp có thể là một loại dữ liệu rất đa dạng bao gồm các thiết bị, tệp thông thường, thư mục, liên kết và nhiều loại dữ liệu khác nhau. Với từng tệp, chúng ta quản lý các thuộc tính như chủ sở hữu, nhóm, kích thước và loại dữ liệu. Bằng cách sử dụng hai tham số đầu tiên trong quyền truy cập của một tệp, chúng ta có thể xác định người dùng nào có quyền truy cập và quyền sở hữu đối với tệp đó.

Yêu Cầu

1. Có quyền root.
2. Phiên bản Debian 12 hoặc cao hơn.
3. Kiến thức cơ bản về hệ điều hành.
4. Kết nối internet.

Quyền Truy Cập và Thuộc Tính Trong Linux

Trên Linux, bạn có thể kiểm tra các thuộc tính và quyền truy cập của tệp và thư mục bằng lệnh ls -l. Lệnh này hiển thị một danh sách các tệp và thư mục cùng với các thông tin chi tiết về chúng.

Nếu bạn muốn xem thông tin chi tiết của một tệp cụ thể, bạn có thể sử dụng lệnh ls -l cộng với đường dẫn của tệp đó.

Quyền Truy Cập Của Tệp

Một dòng thông tin từ lệnh ls -l có thể trông như sau:

-rw-r--r-- 1 root root 1048576 Sep 14 12:00 example.txt

• rw-r--r--: Các quyền truy cập của tệp cho chủ sở hữu, nhóm và người dùng khác.
  • rw-: Quyền đọc và ghi cho chủ sở hữu.
  • r--: Quyền đọc cho nhóm.
  • r--: Quyền đọc cho người dùng khác.
• 1: Số lượng liên kết cứng đến tệp.
• root root: Chủ sở hữu và nhóm sở hữu của tệp.
• 1048576: Kích thước của tệp (trong byte).
• Sep 14 12:00: Ngày và giờ sửa đổi cuối cùng của tệp.
• example.txt: Tên của tệp.

Mỗi tệp và thư mục đều có một chủ sở hữu và một nhóm sở hữu. Linux chia quyền truy cập thành ba danh mục chính: người dùng, nhóm và người dùng khác. Mỗi danh mục này có thể có các quyền riêng biệt cho việc đọc, ghi và thực thi tệp.

Thay Đổi Quyền Truy Cập Với chmod

Bạn có thể thay đổi quyền truy cập của một tệp bằng lệnh chmod. Có hai cách để biểu thị quyền truy cập: biểu tượng và số.

• Biểu tượng: Sử dụng biểu tượng +, -, và = để thêm, bớt, hoặc gán rõ ràng quyền truy cập cho người dùng, nhóm và người dùng khác.
• Số: Sử dụng các số để biểu thị tổng hợp quyền truy cập.

Biểu Tượng chmod

• Để gán quyền truy cập đọc, ghi và thực thi cho chủ sở hữu của một tệp, bạn có thể sử dụng lệnh:

chmod u+rwx example.txt

• Để cấm tất cả các quyền truy cập cho tất cả người dùng, bạn có thể sử dụng lệnh:

chmod 000 example.txt

Số chmod

Số dùng để biểu thị quyền truy cập trong chmod là một tổ hợp của các số. Mỗi số đại diện cho một quyền cụ thể:

• 4: Quyền đọc (r).
• 2: Quyền ghi (w).
• 1: Quyền thực thi (x).

Ví dụ:

• Quyền truy cập đọc và thực thi cho chủ sở hữu:

chmod 500 example.txt

• Quyền truy cập đọc, ghi và thực thi cho chủ sở hữu, quyền đọc cho nhóm và người dùng khác:

chmod 711 example.txt

Kết Luận

Việc hiểu và quản lý quyền truy cập trong Linux rất quan trọng để đảm bảo an ninh dữ liệu và quản lý hệ thống một cách hiệu quả. Lệnh chmod là một công cụ quan trọng giúp bạn điều chỉnh quyền truy cập của tệp và thư mục trên hệ thống Linux. Điều này giúp bạn kiểm soát người dùng nào có quyền truy cập và quyền sở hữu đối với các tệp và thư mục cụ thể.